پانسمان هیدروکلوئید
پانسمان کلوئید یا هیدروکلویید (Colloid) و یا چسب سان ها حالتی ما بین محلول ها و سوسپانسیون ها هستند که ذراتیکه حل شونده هستند در آن بزرگتر از ذراتی هستند که محلولند و نور ها را نیز پخش میکنند ، ولی در عین حال بسیار کوچکتر از ذراتی هستند که مخلوط ها دارا هستند و ته نشین هم نمی شوند . مخلوط های نوع کلوئیدی را محلول هایی چسب شکل نیز می گویند . پراکندگی های مولکول های آن ها به صورت پراکندگی های یونی و مولکولی نمی باشد ، بلکه به شکل مجموعه هایی مولکولی با نام میسل ها می باشند که به آسانی از حلال ها یی ، قابل مشخص شدن هستند، بمانند ذرات گچی و یا قطرات روغن زیتون در مواجهه با آب ، به شکلی که محلول هایی که غیر حقیقی و یا همان محلول های نوع کلوئیدی مخلوطی یکنواخت نخواهند بود . کلویید یک مخلوطی است با داشتن ذراتی که اندازه ی آن ها بسیار بزرگتر از اندازه ی ذراتی در محلول ها است . این ذره ها در کلویید ها به صورت معلقی و پراکنده شده هستند . کلویید ها دست کم دارای دو فاز هستند که یکی از فاز ها پراکنده شونده ای و آن دیگری دارای فاز پراکنده کنندگی است مانند مخلوطی از نشاسته در آب که به شکل محلول ها شناخته نمی شود .
اندازه هر یک از اجزای کلوئید از ۱ نانومتر تا ۱۰۰ نانومتر است .
هیدروکلوئیدها
هیدروکلوئید ها به شکل یک سیستم کلی کلوئیدی تعریف میشوند که در آنها ذرات نوع کلوئیدی ، پلیمرهایی آبدوست و یا هیدروفیلی شده و به صورت پراکنده در آب باشند . هیدروکلوئید ها دارای ذراتی کلوئیدی و پخش شده در سرتاسر آب موجود در آن، و با بستگی داشتن به مقدار آبی که در دسترس خود دارد ، میت وانند در حالتهای مختلفی چون ژل ها ، موس ، آبکی و یا جامد را بخودشان بگیرند .
هیدروکلوئید ها همچنین می توانند به صورتی کاملا برگشت ناپذیر ( تک حالتی ) و یا برگشت پذیر هم باشند . برای نمونه آگار ، هیدروکلوئیدی ازنوع برگشت پذیر از عصاره ی جلبک های دریایی است که می تواند در حالت هایی مانند ژل و جامد شده وجود داشته و با افزایش و یا حذف کردن گرما ، به شکل مکرر بین دو حالت در نوسانات باشد . بسیاری از انواع هیدروکلوئید ها از منابعی طبیعی تولید شدهاند .
هیدروکلوئید ها در صنایعی مانند مواد غذایی و به شکل عمده برای تأثیر گذاری در ویسکوزیته ی محصولاتی همچون سُس ها بکار می آیند . از دیگر استفاده های هیدروکلوئید ها می توانیم به پانسمان نوع پیشرفته در درمان کردن زخم ها بر روی پوست نام ببریم .
پانسمان هایی از نوع پیشرفته ( در گویش به انگلیسی : Advanced dressing) :
که بعضی اوقات به نام پانسمان های نوین هم از آنها یاد میشود ، در حوزه ی سلامتی و بهداشت ، به مادهٔ ای زیست سازگار که پوشاننده ی زخم ها و جراحات ناشی شده از تروما ، بُرش ها ، کوفتگی و سوختگی ها گفته میشود که با دارا بودن ویژگی های زیست فروسایی و در فرایند های تماسی مستقیم با بافت های بدن و در یک واکنش متقابل بتوانند در بهبود زخم ها و محیط بستری آنها را با سرعتی بالا تر از حالت استاندارد شده و یا پانسمان های سنتی ایجاد کنند . در زمان های پیشین و در پانسمان های سنتی ، باور ها بر این فرض بود که خشک نگاه داری جراحت ، به التیام آن کمک میکند ولی در سال های اخیر و با تحقیق های مختلف به خاص هیمن و میباخ اصول و فنون پانسمانی کاملا دگرگون گشته و در دنیای امروز سعی در نگاه داری زخم ها ، با توجه به میزان ترشحات و اگزودا ، در یک محل و محیط مرطوب تر می گردد .
زخم بندیهای نوع مدرنتر شامل:
آلژینات ها ، هیدروکلوئید ها ، فوم ها ، هیدروژل ها و فیلم ترانسپارنت می باشند که هر کدام به علت دارا بودن بعضی از پانسمان های مدرن تر و یا نیمه تراوا : شامل پنج گروه اصلی : آلژینات - هیدروکلوئید - فوم – هیدروژل ها و فیلم ترانسپارنت ها می باشند .
در زمانی که یک زخم به اندازه ای کافی مرطوب است ، پانسمان متناسب باید بتواند رطوبت زخم را همان طوری که هست کاملا حفظ نماید ، بدون اینکه با جذب کردن بیش از حد رطوبت ، زخم را کاملا خشک کند . همچنین اگر زخمی از پیش خشک بوده است پانسمان آن باید بتواند به زخم مورد نظر رطوبت بدهد . بنابراین این پانسمان ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:
۱ . تنوع پانسمان هایی که اگزودا را باز جذب می کنند.
۲ . تنوع پانسمان هایی را رطوبت زخم را به همان میزان که هست نگاه می دارند .
۳ . تنوع پانسمان هایی که میزانی رطوبت به زخم می دهند . از ویژگی هایی مهم در یک پانسمان ایده آل که بسیار مورد توجه می باشند.